تجربه ایمرسیو، فناوری‌های ایمرسیو، نرم افزار ایمرسیو و بسیاری کلید واژه جدید که این روزها زیاد شنیده میشن و همگی یه وجه مشترک دارن: ایمرسیو…. توی این مقاله می‌خوایم بررسی کنیم که ایمرسیو به چه معناس، چه کاربردهایی داره و چطور باید ازش بهره برد.

ایمرسیو یعنی چه؟

ایمرسیو در واقعی اشاره به واژه انگلیسی Immersive داره که به معنای غوطه‌ورانه یا غوطه‌ور کننده یا غرق کننده هستش. البته با اینکه واژه ایمرسیو معنای غوطه‌ور کننده میده به اختصار غوطه‌ور ترجمه میشه؛ برای مثال میشه اصطلاح Immersive Content رو محتوای غوطه‌ور ترجمه کرد.

ایمرسیو چیست؟

ایمرسیو به تجربه‌هایی گفته میشه که کاربر مثل قدیم با یک صفحه مانیتور روبرو نیست؛ بلکه در محتوا یا تجربه‌ای که توسط تولید کننده محتوا یا برنامه نویس ساخته شده غرق و غوطه‌ور شده. این اتفاق می‌تونه با راهکارهای مختلفی رخ بده و متد گوناگون و دستگاه‌های متنوعی می‌تونن برای کاربر یک تجربه ایمرسیو ایجاد کنن.

برخی از اصطلاحات ایمرسیو

در حوزه فناوری‌های ایمرسیو، اصطلاحات زیادی وجود داره که برای درک بهتر این فناوری‌ها مفیدن. بعضی از مهم‌ترین اصطلاحات این حوزه عبارتن از:

1.         رایانش فضایی یا Spatial Computing به فناوری‌های مبتنی بر سنسورها و پردازنده‌ها گفته میشه که دیتای فضایی رو مدیریت می‌کنن و می‌تونن موقعیت و پردازش‌های محیطی و مکانی رو انجام بدن. این کلید واژه رو شرکت اپل بعد از معرفی ویژن پرو وارد ادبیات فناوری کرد.

2.         متاورس یا Metaverse بیشتر یک واژه تبلیغاتی محسوب میشه که اشاره به دنیای سه بعدی و جهان مجازی و تعاملی داره. واژه متاورس تعریف فنی نداره اما به درک فناوری‌هایی ایمرسیو برای عموم مردم خیلی کمک کرده.

3.         تجربه‌های ایمرسیو یا Immersive Experiences به تجربه‌هایی گفته میشه که کاربر از فناوری‌های ایمرسیو به دست میاره. مثلا دیدن یه تور ۳۶۰ درجه یا یک بازی VR یه تجربه ایمرسیو محسوب میشه.

4.         ردیابی چشم یا Eye Tracking به راهکاری گفته میشه که به کمک یه سنسور روی عینک واقعیت مجازی بررسی می‌کنه شما به کجای فضا نگاه می‌کنید تا به کمک رایانش ابری از این قابلیت برای تجربه‌های ایمرسیو استفاده بشه. مثلا عینک متا کوئست پرو و ویژن پرو اپل این قابلیت رو دارن.

5.         ریفت یا Rift به زمانی گفته میشه که یه عینک واقعیت مجازی به وسیله یه سیم به یه کامپیوتر وصل شده و رایانش فضایی برای خلق تجربه‌های ایمرسیو توسط پردازشگر اون کامپیوتر انجام میشه.

6.         استند الون یا StandAlone درست در مقابل ریفت قرار داده و به زمانی گفته میشه که همه رایانش ابری مورد نیاز تجربه ایمرسیو توسط خود عینک انجام میشه و گجت VR به چیزی وصل نیست.

7.         صدای ایمرسیو یا Immersive Sound به سیستم‌های صوتی میگن که مکان فضایی صدا رو برای کاربر شبیه سازی می‌کنه تا کاربر درک ایمرسیو بهتری داشته باشه. چیزی شبیه به صدای دالبی.

8.         پس ترو یا Pass through به راهکاری گفته میشه که عینک‌های واقعیت مجازی برای ایجاد تجربه واقعیت افزوده یا AR از اون استفاده می‌کنن. در این متد دوربین‌های روی عینک واقعیت مجازی تصویر محیط رو میگیرن و به صورت زنده روی لنز‌های عینک قرار میدن تا کاربر بتونه محیط واقعی خودش رو ببینه. بعد توسط پردازشگر گرافیکی عینک میشه محتوای ایمرسیو را به این تصویر اضافه کرد تا کاربر حس کنه محتوا به محیط واقعی خودش اضافه شده و تجربه ایمرسیو براش خلق بشه.

9.         تشخیص دست یا Hand Track به فناوری‌ای گفته میشه به وسیله پردازش تصویر دست‌ها و حرکات دست کاربر فضای ایمرسیو رو تشخیص میده و این امکان رو فراهم می‌کنه که کاربر با دست‌هاش با محتوای ایمرسیو تعامل کنه.

راهکارهای خلق تجربه ایمرسیو

راه‌های زیادی برای ایجاد یک تجربه ایمرسیو وجود داره که هرکدوم نیازمند یه گجت یا دستگاه هستن. یکی از این راهکارها، استفاده از پروژکتورهای مختلف برای انداختن تصویر روی شش ضلع یه اتاقه. کاربر با قرار گرفتن توی اتاقی که روی دیوارها، کف و سقفش یک تصویر قرار گرفته می‌تونه حس ایمرسیو و غوطه‌ور بودن رو تجربه کنه.

یکی دیگه از راهکارهای ایمرس شدن یا تجربه ایمرسیو داشتن که بیشتر از روش قبل جذابیت داره، استفاده از انواع عینک‌های واقعیت مجازیه. عینک‌های واقعیت مجازی فعلا کامل‌ترین تجربه‌های ایمرسیو رو می‌تونن برای کاربر خلق کنن. این عینک‌ها به کمک یه سری سنسور و پردازشگر بهینه شده، پردازش‌های فضایی رو انجام میدن و در نهایت تصویر رو روی لنز‌های عینک رندر می‌کنن. عینک‌های واقعیت مجازی می‌تونن صدای ایمرسیو هم ایجاد کنن.

کاربردهای فناوری ایمرسیو (Immersive Technologies)

فناوری‌های ایمرسیو در حوزه‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند و تجربه‌های جدید و پیشرفته‌ای را برای کاربران فراهم می‌کنند. در ادامه برخی از مهم‌ترین کاربردهای این فناوری را بررسی می‌کنیم:

۱. آموزش و یادگیری

آموزش علمی و پزشکی

•          استفاده از واقعیت مجازی (VR) برای شبیه‌سازی جراحی‌های پزشکی بدون نیاز به بیمار واقعی.

•          واقعیت افزوده (AR) برای نمایش مدل‌های سه‌بعدی بدن انسان در کلاس‌های پزشکی.

•          آموزش مهارت‌های صنعتی مانند تعمیر موتور یا تجهیزات فنی با شبیه‌سازی واقع‌گرایانه.

آموزش مهارت‌های عملی و فنی

•          شبیه‌سازی رانندگی، خلبانی و عملیات صنعتی با محیط‌های تعاملی.

•          آموزش استفاده از تجهیزات خطرناک در محیط‌های ایمن مجازی.

•          استفاده از VR برای تمرین موقعیت‌های اضطراری مانند آتش‌سوزی یا زلزله.

۲. بازی و سرگرمی

بازی‌های ویدیویی

•          توسعه بازی‌های واقعیت مجازی (VR) که به کاربر امکان می‌دهند در محیط دیجیتال حرکت کنند و با اشیای مجازی تعامل داشته باشند.

•          استفاده از واقعیت افزوده (AR) در بازی‌های موبایلی مانند Pokémon GO.

تجربه‌های تعاملی در فیلم و سینما

•          فیلم‌های ۳۶۰ درجه که بیننده می‌تواند از زوایای مختلف صحنه‌ها را ببیند.

•          سالن‌های سینمای مجهز به فناوری ایمرسیو که حس حضور در فیلم را افزایش می‌دهند.

۳. بازاریابی و تبلیغات

تجربه خرید تعاملی

•          نمایش محصولات در واقعیت افزوده (AR) که مشتری بتواند آن‌ها را در خانه خود امتحان کند (مثلاً آزمایش مبلمان در فضای خانه).

•          تجربه خرید مجازی که مشتریان بتوانند در یک فروشگاه سه‌بعدی راه بروند و محصولات را ببینند.

تبلیغات تعاملی

•          تبلیغات مبتنی بر VR که کاربر در یک محیط برند قرار گرفته و تعامل مستقیم دارد.

•          بیلبوردهای AR که با استفاده از دوربین گوشی، اطلاعات بیشتری ارائه می‌دهند.

۴. گردشگری و سفر

تورهای مجازی و بازدید از اماکن تاریخی

•          امکان بازدید از موزه‌ها و اماکن باستانی بدون نیاز به سفر فیزیکی.

•          تجربه زنده از مکان‌های گردشگری با ویدئوهای ۳۶۰ درجه.

راهنماهای مجازی سفر

•          استفاده از AR در تلفن‌های هوشمند برای نمایش اطلاعات زنده درباره مکان‌ها، مانند خیابان‌ها، بناهای تاریخی و رستوران‌ها.

۵. پزشکی و درمان

توانبخشی و درمان بیماران

•          استفاده از VR برای درمان اختلالات روان‌شناختی مانند فوبیا، PTSD و اضطراب.

•          شبیه‌سازی محیط‌های آرام برای کاهش استرس بیماران.

آموزش پزشکی و جراحی

•          پزشکان می‌توانند از شبیه‌سازی‌های سه‌بعدی برای تمرین جراحی‌های پیچیده استفاده کنند.

•          برنامه‌های واقعیت افزوده برای نمایش اطلاعات پزشکی روی بیماران در لحظه جراحی.

۶. آموزش مهارت‌های اجتماعی و شغلی

آموزش کارکنان و پرسنل سازمانی

•          تمرین مکالمات حرفه‌ای و مذاکرات در محیط‌های واقعیت مجازی.

•          آموزش پرسنل در مشاغل حساس مانند مدیریت بحران، بانکداری و خدمات مشتری.

تمرین مهارت‌های اجتماعی

•          شبیه‌سازی موقعیت‌های اجتماعی برای افرادی که در تعاملات اجتماعی مشکل دارند (مانند افراد دارای اوتیسم).

•          آموزش ارتباطات بین‌فردی در محیط‌های کاری.

۷. صنعت و مهندسی

مدلسازی و طراحی محصول

•          استفاده از VR برای بررسی مدل‌های سه‌بعدی محصولات قبل از تولید.

•          طراحی خودرو، معماری و مهندسی مکانیک با استفاده از شبیه‌سازی‌های ایمرسیو.

کنترل و نظارت صنعتی

•          نمایش داشبوردهای نظارت و مدیریت کارخانه‌ها با فناوری AR.

•          استفاده از هدست‌های هوشمند برای نمایش اطلاعات تعمیر و نگهداری روی تجهیزات.

۸. ارتش و امنیت

شبیه‌سازی عملیات نظامی

•          تمرین سربازان در میدان‌های نبرد مجازی بدون خطر واقعی.

•          استفاده از AR برای نمایش اطلاعات حیاتی به نیروهای میدانی در عملیات‌ها.

آموزش پلیس و نیروهای امداد

•          شبیه‌سازی موقعیت‌های بحرانی مانند گروگان‌گیری یا مدیریت شورش.

•          آموزش امدادگران برای کمک در شرایط اضطراری و بلایای طبیعی.

۹. معماری و طراحی داخلی

 تجسم فضا قبل از ساخت

•          استفاده از VR برای مشاهده مدل‌های معماری قبل از اجرای واقعی.

•          امکان بررسی تغییرات در طراحی داخلی با فناوری AR.

تجربه خرید در صنعت دکوراسیون

•          مشتریان می‌توانند قبل از خرید مبلمان، آن‌ها را در خانه خود مشاهده کنند.

۱۰. ارتباطات و رسانه

ملاقات‌های مجازی و کنفرانس‌ها

•          امکان برگزاری جلسات کاری در محیط‌های واقعیت مجازی بدون نیاز به سفر.

•          تجربه کنفرانس‌های زنده با فناوری‌های ایمرسیو.

خبرنگاری و پوشش رویدادها

•          استفاده از ویدئوهای ۳۶۰ درجه برای ارائه گزارش‌های خبری از زوایای مختلف.

•          شبیه‌سازی واقعیت برای کاربران تا احساس حضور در صحنه را داشته باشند.

جمع‌بندی

فناوری‌های ایمرسیو با تغییر روش تعامل ما با محیط‌های دیجیتالی، آینده‌ی صنایع مختلف را متحول کردن. از آموزش و پزشکی گرفته تا گردشگری و بازی‌های ویدیویی، این فناوری‌ها امکان تجربه‌های غوطه‌ورکننده‌ای را برای کاربران فراهم می‌کنن. با توسعه بیشتر این فناوری‌ها، شاهد پیشرفت‌های چشمگیرتری در نحوه یادگیری، کار، خرید و تعاملات اجتماعی خواهیم بود.